Εσύ, η ζωώδης μηχανή - Κριτική

«Είναι πολύ καλό να αντιγράψετε αυτό που βλέπετε, αλλά είναι πολύ καλύτερο να σχεδιάσετε αυτό που μπορείτε να δείτε μόνο στη μνήμη σας. Είναι μια μεταμόρφωση στην οποία η φαντασία συνεργάζεται με τη μνήμη.» Έντγκαρ Ντεγκά

“Εσύ, η ζωώδης μηχανή”, είναι η ιστορία ενός πλάσματος που γεννήθηκε θηλυκό, μεγάλωσε σε περιορισμό, σαν λεοπάρδαλη σε κλουβί: ένα μεγαλειώδες θηρίο που παρακολουθείς με δέος, θέλεις να χαϊδέψεις την βελούδινη γούνα, φοβάσαι τη δύναμή του, την πιθανότητα να σε καταβροχθίσει, ενώ οι κινήσεις του σε υπνωτίζουν. Η Μελένα, “Το Κορίτσι Λεοπάρδαλη”, η Ελένη Παπαμάρκου: οι τρεις τους ήταν ένα υπαρκτό πρόσωπο, ήταν μια κόρη, μια χορεύτρια μπουρλέσκ, μια μητέρα, μια γιαγιά, ένα ον της φύσης που ηρεμούσε την ψυχή του στην έρημο. Η Ελένη Σικελιανός αφηγείται την ιστορία της πρόγονής της, Ελένης Παπαμάρκου, αλλά όχι με γεωμετρική προοπτική. Είναι περισσότερο ένας στροβιλισμός συναισθημάτων και τριβών αναμνήσεων, όλα ενσωματωμένα σε ένα χρονικό της ζωής, όπως αυτή υπήρξε, υφίσταται και θα υπάρχει πάντα μέσα από το βιολογικό νήμα των απογόνων.

Η Τώνια Ράλλη, σκηνοθετεί το έργο της Ελένης Σικελιανός “Εσύ, η ζωώδης μηχανή”, και για λίγο, ακριβώς εκεί στην εναρκτήρια σκηνή μπορεί να πιστέψεις ότι το ίδιο “Το Κορίτσι Λεοπάρδαλη”, θα σε πάρει από το χέρι και θα σε ξεναγήσει σε αυτή την όμορφη, φθαρμένη από τον χρόνο, τοιχογραφία  που αρχίζει να ξετυλίγεται.  Η Τώνια Ράλλη ακολουθεί τις χρωστικές της μνήμης από το ταξίδι του Jon Diamonds στις ΗΠΑ, σε ένα καράβι με φόντο μια φλεγόμενη πόλη ως τον παράδεισο της Μελένα στην έρημο. Η Ελένη Σικελιανός καταγράφει πως ένα ον επανεφεύρει τον εαυτό του - μια διαδικασία μαγείας - , προκειμένου να το κάνει αυτό εναλλάσσει τα λογοτεχνικά είδη. Ακολουθώντας την συγγραφική επιταγή, η Τώνια Ράλλη σκηνοθετεί ανάλογα, εναλλάσσοντας σκηνές ντοκιμαντέρ πραγματικών συνεντεύξεων και χορογραφίες μπουρλέσκ με λιγότερο ρεαλιστικές μάλλον ιμπρεσιονιστικές σκηνές.

Έξι περφόρμερ περπατούν το μονοπάτι της μνήμης, απεικονίζουν χαρακτήρες και αναβιώνουν σκηνές από τη ζωή της Μελένα, τις ζωές που έζησε, τις ζωές των γονιών της, των θυγατέρων της, των εγγονών της, σκηνές πολυτέλειας και σκηνές πτώσης. Το σύνολο των ερμηνευτών εκτελεί εξαιρετικά χορογραφίες και επιδεικνύει σπουδαία υποκριτική τέχνη. Η Έλενα Μεγγρέλη, είναι μυστηριώδης όσο εξηγεί την προέλευση του μπουρλέσκ κατά τη διάρκεια της συνέντευξής της, έχει μια χαμαιλεοντική ενέργεια στη σκηνή που σε σαγηνεύει. Η Μαργαρίτα Αλεξιάδη είναι όμορφη και δεν διστάζει να τσαλακώσει μεταχειριζόμενη το γκροτέσκο ως η «πεινασμένη θεία» ή η can-can χορεύτρια που δεν έχει «διάθεση» για χορό. Η Νάντια Μαργαρίτη, ως επί το πλείστον υποδύεται το «Κορίτσι Λεοπάρδαλη», ταξιδεύει ένα μονοπάτι από τον αισθησιασμό στην έκθεση, το κοστούμι - χορός - τρόπος ζωής της είναι μια ασπίδα που τελικά είναι πολύ βαριά για να την σηκώνει. Απέναντί της βρίσκεται η ερμηνεία τ@ Athena Wasborn, μια ερμηνεία που εκτοξεύει τη σωματική - μη λεκτική απόδοση με δραματικούς λαρυγγισμούς και πλαστική κίνηση. Η σκηνή όπου τ@ Athena σέρνεται κάτω από την κατασκευή του σκηνικού, αντικατοπτρίζοντας την πλάγια στάση της Κωνσταντίνας Σκανδάλη, καθώς το φόντο δείχνει ένα κόκκινο τούνελ είναι μια στιγμή ποίησης. Η Χρυσάνθη Φύτιζα είναι μια διακριτική αλλά αξιομνημόνευτη παρουσία σε όλη την διάρκεια της παράστασης.

Η παράσταση έχει εξίσου ρεαλιστικές και ιμπρεσιονιστικές σκηνές. Αναπηδά από φευγαλέες στιγμές στο χρόνο σε διακριτά συναισθήματα καθώς ακολουθεί τη ροή της μικτής αφήγησης. Ο σχεδιασμός φωτισμού παίζει τεράστιο ρόλο στην παράσταση, η τελική σκηνή είναι στο σκοτάδι, φωτογραφική χορογραφία με ένα φακό που κρατά η Νάντια Μαργαρίτη. Τα υπέροχα κοστούμια της Χριστίνας Σωτηροπούλου αντιλαμβάνονται πλήρως την αισθητική και ταυτόχρονα δίνουν μια ποιητική ιστορικότητα καθώς οι ερμηνευτές φορώντας παλτά, κινούνται σε συνέργεια, φέρνοντας στη μνήμη αφίσες με γυναίκες κατά τη διάρκεια των Παγκοσμίων Πολέμων. Το video art, των Αναστασία Γιαννάκη και Ana Rosa Marx, που προβάλλεται στο παρασκήνιο, προσθέτει αξία στις τελικές σκηνές και προσδίδει μια αφαιρετική ανάμνηση του δρόμου προς την αυτοπραγμάτωση.

“Εσύ, η ζωώδης μηχανή”, είναι μια αντικομφορμιστική θεατρική παράσταση που διαθέτει ικανά τις  ρεαλιστικές αναφορές για να προσελκύσει τον θεατή, αλλά καταδύεται σε ένα διαισθητικό ταξίδι μέσω των αισθήσεων και της ποίησης.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Συγγραφέας: Ελένη Σικελιανός, Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά, Σκηνοθεσία – δραματουργική επεξεργασία: Τώνια Ράλλη, Σκηνογραφία – κίνηση: Πηνελόπη Μωρούτ, Κοστούμια: Χριστίνα Σωτηροπούλου, Φωτισμοί: Γιώργος Σίμωνας, Μουσική σύνθεση – ερμηνεία: Here, Dragon (feat. Vasiliki Raptopoulou), Ηχοληψία – sound design: Γιάννης Σκανδάμης, Βοηθός σκηνοθέτη: Ιωάννα Μακαβέι, Βοηθός ενδυματολόγου: Αναστασία Δαφερέρα, Φωτογραφία: Αναστασία Γιαννάκη, 

Video Art: Αναστασία Γιαννάκη, Ana Rosa Marx, Ζωγράφος: Σπύρος Αγγελόπουλος, Graphic design: Ηλίας Πανταλέων, Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη

Παραγωγή: Ομάδα ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ & Rabbithole

Θίασος (αλφαβητικά): Μαργαρίτα Αλεξιάδη, Νάντια Μαργαρίτη, Έλενα Μεγγρέλη, Κωνσταντίνα Σκανδάλη, Χρυσάνθη Φύτιζα, Athena Wasborn

Πληροφορίες Παράστασης 

RABBITHOLE, Γερμανικού 20, Μεταξουργείο, Αθήνα, Τηλέφωνο: 210 524 9903

Παραστάσεις: Παρασκευή & Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 20:00 

Τιμές εισιτηρίων: Γενική Είσοδος: 15€, Μειωμένο: 10€, Ατέλεια: 8€

Διάρκεια παράστασης  90 λεπτά

Προπώληση εισιτηρίων: more.com https://rb.gy/435eev

Το βιβλίο «Εσύ, η ζωώδης μηχανή» της Ελένης Σικελιανός κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ 

Η παράσταση «Εσύ, η ζωώδης μηχανή» πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού

You Animal Machıne, by Eleni Sikelianos, directed by Tonia Ralli - Review of the staging

“It is all very well to copy what one sees, but it is far better to draw what one only sees in one’s memory. That is a transformation in which imagination collaborates with memory.” Edgar Degas

“You Animal Machıne”, is the story of a being that was born female, that grew up in confinement, like a leopard in a cage: a beast of splendor that you watch in awe, wish to pet them velvet fur, fear their power to devour you, while their subtle movements hypnotize you. Melena, the Leopard Girl, Helene Papamarkou, all three of them were one person that has existed. She was a daughter, a burlesque dancer,  a mother, a grandmother, a being of the nature that calmed their soul in the desert. Eleni Sikelianos is narrating her story, but not in geometrical perspective, it is a twirl of sentiments and frictions of memories all embedded in a chronicle of life, as this was, is and shall always be through the biological thread of offsprings. 

Tonia Ralli, directs the “Leopard Girl”, and for a subtle minute, right there at the opening scene you may think it is her, that will take you by the hand as this beautiful time worn fresco starts unraveling in front of you.  Tonia Ralli follows the memory pigments from Jon Diamonds’ travel journey to the USA, on a boat with a city on fire in the background, to the desert paradise of Melena. Eleni Sikellianos is recording the manifestations of a beings’ self reinvention, a process of magic, and to this she is interchanging genres. Following the author’s mandate so does Tonia Ralli by interchanging the documentary scenes of actual interviews, and burlesque choreographies with less realistic rather impressionistic scenes. 

Six performers take down the memory lane of the events, depict characters and revive scenes from the lives of Melena, the lives she lived, the lives of her parents, her daughters, granddaughters, scenes of luxury and scenes of demise.  Choreographies, and exceptional  acting by all six. Elena Meggreli, is exquisite while explaining the origins of burlesque during her interview scene, she has a chameleon energy on stage that attracts you. Margarita Alexiadi is beautiful and doesn't hesitate to bruise the beauty with grotesque as the “famished aunt” or the can-can dancer who is not “in the mood” for dancing. Nantia Margariti, mostly impersonates the “Leopard Girl”, and by doing so she travels a path from sensuality to exposure, her costume - dance - lifestyle is a shield that eventually is too heavy to carry. Opposite to her is the performance of Athena Wasbon, who spikes the somatic - non verbal performance with outspoken laryngismus and a plastic movement. The scene where Athena crawls under the set construction, mirroring the side posture of Konstantina Skandali, as the background points to a red tunnel is a moment of poetry. Chrysa Fytiza is a discrete but memorable presence throughout the play. 

The show has equally realistic and impressionistic scenes; it bounces from fleeting moments in time to distinct feelings as it follows the flow of the mixed narration. Light design plays a tremendous role in the performance, the final scene is in the dark, light choreographed by a flash that Nantia Margariti holds. The wonderful costumes of Christina Sotiropoulou fully apprehend the aesthetics and at the same time give a historical poetry, as all six performers wearing coats and moving in synergy bring memories of posters featuring women during the World Wars. The video art, by Anastasia Giannaki and  Ana Rosa Marx, projected in the background, adds value to the final scenes and offers an abstract reminiscent of the path to self-actualization.

“You, Animal Machine” is a non-conformity theatre performance that shares enough realistic reference to engage the spectator, but dives into an intuitive journey through the senses.