Μαχαίρι στο κόκαλο - Κριτική

Ενα διαμέρισμα, βάζα με λουλούδια διάσπαρτα στο πάτωμα, ένα ζευγάρι κόκκινες ψηλοτάκουνες γόβες μπροστά από ένα βάζο. Ένα πικαπ, ένα τηλέφωνο αναλογικό. Ένας άντρας ντυμένος με μπεζ κοστούμι και πράσινη γραβάτα, με έντονο καλο-τριμαρισμένο μουστάκι. Μια γυναίκα με σατέν μαύρο φόρεμα, μαλλιά κομμωτηρίου - μια καστανή εκδοχή της κόμμωσης της Πριγκίπισσας Νταϊάνα, ξυπόλυτη. Ένα μπαλόνι σκάει την ώρα που ο άντρας το φουσκώνει. 

“Μαχαίρι στο κόκαλο”, του Κώστα Μουρσελά, γραμμένο το 1989, ακολουθεί την πορεία ενός ζευγαριου από τα χρόνια της Δικτατορίας, έως την Μεταπολίτευση και την ευημερία. Γνωρίστηκαν ως “προλετάριοι”, αγωνιστές με ιδανικά. Σήμερα είναι το ακριβώς αντίθετο, με ευκρινή την φιλοδοξία και την αγωνιστική διάθεση στα όρια του νόμου της ζούγκλας για ευμάρεια και κοινωνική ανέλιξη. Ο Βασίλης Καλφάκης σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί μαζί με την Σάντρα Λειβαδάρα σε μια παράσταση βασισμένη στο έργο του Κώστα Μουρσελά. Η Ηλιάνα Μπαφέρου επιμελείται τα σκηνικά και τα κοστούμια, και η Νατάσα Σιέτου την κίνηση των ηθοποιών. Η παράσταση πλέκει έτερα στοιχεία σε ένα σύνολο με διαφορετικές ερμηνείες. Η Σάντρα Λειβαδάρα ερμηνεύει την Ελένη: το μακιγιάζ, το κοστούμι και η σωματικότητα της ερμηνείας καθώς και η χροιά της φωνής παραπέμπουν σε “κούκλα”. Ο Βασίλης Καλφάκης ερμηνεύει τον Λεωνίδα με δάνεια από ασπρόμαυρο κινηματογράφο: μούτες, έντονες κινήσεις, κωμικούς λαρυγγισμούς. Στις σκηνές που υπερισχύει το σωματικό θέατρο, βλέπουμε μια άλλη ποιότητα ερμηνείας και από τους δύο που δηλώνει απερίφραστα την δουλειά και την χημεία των δύο ταλαντούχων ερμηνευτών. Το έργο του Μουρσελά, όπως δηλώνει ο τίτλος “βάζει το μαχαίρι στο κόκκαλο”, ταυτόχρονα όμως έχει κι έναν λόγο περιγραφικό, που σε κάποια σημεία κλωτσάει με την πιο σύγχρονη ερμηνευτική απόδοση των ηθοποιών, κυρίως της Λειβαδάρα, που παίζει με το σώμα, υιοθετώντας μια υποκριτική στάση για την “Ελένη” με ευδιάκριτο προφίλ και αναφορές. 

Ο Βασίλης Καλφάκης επιλέγει σκηνοθετικά ένα μικρό σοκ, δηλαδή ενώ έχουμε μια κλασσική εκπορνευση συζύγου από σύζυγο, όπου αφήνεται να εννοηθεί ότι το θύμα συναινεί, η ολική επαναφορα της περσόνας της Ελένης από τα φτιασίδια, στην φυσική της ομορφιά επαναφέρει τον συσχετισμό με την επικαιρότητα - #metoo, και την πατριαρχία στην πρακτική και εξουσιαστική της διάσταση. Προσωπικά φρονώ ότι το κομμάτι της συσχέτισης με την προβληματική της πατριαρχίας είναι πιο κοντά στην ανάγνωση του Βασίλη Καλφάκη. Επίσης, υπάρχουν σκηνές στο έργο όπου η ερμηνεία του Βασίλη Καλφάκη θα μπορούσε να αγγίξει ένα μεγαλύτερο φάσμα στην εσωτερική ζήλια που αφήνεται να διαφανεί για το φύλο, όπως επί παραδείγματι όταν σηκώνει και κρατά στα χέρια του τις γόβες της Ελένης, αυτή και η θηλυκότητα της του διασφαλίζουν την ανέλιξη, πόσο “ολόκληρος” θα ήταν αν δεν την είχε ανάγκη, αν δεν χρειαζόταν να εκπορνεύσει την σύζυγο του; Άραγε θα μπορούσε ποτέ ένας χαρακτήρας όπως ο Λεωνίδας να ξεπεράσει τα όρια του και να τολμήσει το cross-gender; Πως θα γινόταν η ανάγνωση του έργου του Μουρσελά με cross ή transgender ρόλους; 

Η παράσταση “Μαχαίρι στο κόκαλο” είναι μια ενδιαφέρουσα και φρέσκια προσέγγιση του έργου του Μουρσελά, με πολύ καλούς συντελεστές. Δραματουργικά θα μπορούσαν να γίνουν κάποιες αναγνώσεις κι εκτός ιστορικού κοινωνικο-πολιτικού πλαισίου του κειμένου, αλλά για αυτό είναι και ενδιαφέρουσα η παράσταση του Βασίλη Καλφάκη, επειδή τις διεγείρει. 

Συντελεστές:

Διασκευή – σκηνοθεσία: Βασίλης Καλφάκης, Μουσική: Ανρί Κεργκομάρ, Επιμέλεια κίνησης: Νατάσα Σιέτου, Επιμέλεια σκηνικών-κοστουμιών: Ηλιάνα Μπαφέρου, Φωτισμοί: Βασίλης Γιαννακόπουλος, Φωτογραφίες-trailer: Πάτροκλος Σκαφίδας, Υπεύθυνη επικοινωνίας: Γιώτα Δημητριάδη

Παίζουν: Σάντρα Λειβαδάρα και Βασίλης Καλφάκης.

Θέατρο 104. Στάση Μετρό: «Κεραμεικός», Τηλέφωνα: 695 126 9828, 210 3455020.

Παραστάσεις: Σάββατο και Κυριακή στις 20:30

Από 16 Σεπτεμβρίου και για 8 παραστάσεις.

Διάρκεια:70 λεπτά 

Εισιτήρια: Κανονικό: 15 ευρώ, Φοιτητικό/ανέργων: 10 ευρώ, Ατέλεια ηθοποιών – σπουδαστών καλλιτεχνικών σχολών: 8 ευρώ.

Προπώληση: more.com

Κατά τη διάρκεια της παράστασης ακούγονται δυνατοί ήχοι από σπάσιμο μπαλονιών