Point Of View

Μαρίκες, #δενπροκειταιγιαδιασημεςπερσονες - Κριτική

Νάγια Παπαπάνου

Στις αρχές του 20ου αιώνα γεννήθηκε μια γυναίκα, η Μαρίκα,  που ερωτεύτηκε στην διάρκεια του Εμφυλίου έναν αντάρτη, αλλά  παντρεύτηκε έναν άλλο άντρα, από προξενιό˙ για να ξεπλύνει την «ντροπή» και μεγάλωσε τα παιδιά της στις δεκαετίες που ακολούθησαν, πέθανε στις αρχές του 21ου ίσως ακόμα ερωτευμένη με εκείνον. Η Μαρίκα, και η ιστορία της γίνονται ο δραματικός καμβάς εκκίνησης ιστοριών που αφηγούνται γυναίκες που γεννήθηκαν λίγο μετά, πολύ μετά, πιο πρόσφατα, αλλά όλες έχουν τα ίδια κοινά σημεία. ΜΑΡΙΚΕΣ, #δενπροκειταιγιαδιασημεςπερσονες, πρόκειται για γυναίκες καθημερινές, όμορφες, έξυπνες, γυναίκες που επιβιώνουν και αντιστέκονται. 

Οι Κατερίνα Αδαμάρα, Γιώλικα Πουλοπούλου, Κατερίνα Τουκμενίδου, Βάλια Τσιριγώτη υπογράφουν το κείμενο της παράστασης, προϊόν συνεντεύξεων και καταγραφής μαρτυριών γυναικών από διαφορετικές πόλεις στην Ελλάδα και με διαφορετικό κοινωνικό υπόβαθρο. Η ιστορία της Μαρίκας εξελίσσεται μέσω ηχητικών ντοκουμέντων των ανθρώπων που την γνώρισαν, όσο οι πέντε γυναίκες αφηγούνται την ζωή τους από την παιδική ηλικία ως την ενηλικίωση, τον γάμο, την μητρότητα ή την απουσία τους. Κοινό σημείο όλων τους: η ανθεκτικότητα, δεν είναι τόσο η δύναμη όσο η αντοχή, η επιμονή, η πίστη θα έλεγα, η πίστη σε κάτι που μόνο εκείνες γνωρίζουν βαθιά μέσα στο μεδούλι της ψυχής τους. Η δραματουργία της παράστασης (Κατερίνα Τουκμενίδου) δημιουργεί ένα σπονδυλωτό έργο, στα πρότυπα του θεάτρου Ντοκουμέντο, όπως αυτό πλέον έχει εξελιχθεί σε Ερευνητικό, Εθνολογικό και Θέατρο Μαρτυρίας.

Η παράσταση του έργου που δημιούργησαν οι Κατερίνα Τουκμενίδου, Βάλια Τσιριγώτη και σκηνοθέτησαν οι Κατερίνα Αδαμάρα, Γιώλικα Πουλοπούλου επίσης συγγράφουσες του κειμένου, 

είναι, όπως δηλώνεται και στο δελτίο τύπου της παράστασης, μια επί σκηνής συνάντηση για τις έμφυλες διακρίσεις. Το σκηνικό είναι ευμεταβλητο, ώστε να παραπέμπει σε πάνελ συνδιάσκεψης, ή στρώματα γυμναστικής στοιβαγμένα το ένα πάνω στ’ άλλο, ενώ τα σακιά “made in Greece” γίνονται μαξιλάρια, δομικό υλικό, έως και νυφικό-τούρτα. Τα κοστούμια, είναι μη-κοστούμια, ρούχα που μπορεί να δεις και στο κοινό, σαν να βγήκαν οι πέντε ερμηνεύτριες μέσα από το κοινό, πέντε από εμάς, πέντε από πολλές. Πέντε γυναίκες διηγούνται, με φόντο ένα εξαιρετικό κόμικ στριπ, που αλλάζει ανάλογα την γυναίκα. Η οπτική είναι πάντα υποκειμενική, αλλά αποκτά μια οικουμενική διάσταση καθώς τα κοινά σημεία όλων των ιστοριών εφορμούν από την κοινωνική ταυτότητα του φύλου και τους περιορισμούς που αυτή επιβάλλει. Ακόμα και στην νεότερη ηλικιακά μαρτυρία, η μετατόπιση των περιορισμών δεν έγκειται στο κοινωνικό περικείμενο αλλά στον αυτοπροσδιορισμό της γυναίκας, που πλέον μπορεί να τολμήσει να καταθέσει, να υποστηρίξει και να προβάλλει έναντι των κοινωνικών απαιτήσεων. 

Δραματουργικά και σκηνοθετικά τα δραματικά στοιχεία είναι περιορισμένα, ή ο χώρος δεν επιτρέπει να τα δούμε οι θεατές καθώς η εγγύτητα αποτρέπει από την προοπτική και έναν θεατρικό φωτισμό που δυσχαιρένει ιδιαιτέρως το λευκό των τοίχων και του ταβανιού. Νομίζω ότι η εγγύτητα του υλικού με τους δημιουργούς του κειμένου και της παράστασης δεν επιτρέπει την πλήρη μετάβαση σε παρασταση αλλά σε παραστασιακό υλικό. Σκηνές όπως τα γκανγκ τύπου “Η πληροφορία της ημέρας”, τα ψηλά τακούνια, το μονοπάτι που κινείται όσο η ερμηνεύτρια το περπατά, το τραγούδι στην νύφη, αλλά και η ξεχωριστή προσευχή στο τέλος είναι υπέροχες θεατρικές ψηφίδες του έργου και δείχνουν με σαφήνεια τις δυνατότητες αυτού του έργου που δημιουργήθηκε σίγουρα με πολλή αγάπη και αστείρευτη πίστη στις γυναίκες. 

Η ιδέα της Κατερίνα Αδαμάρα και το κείμενο της ίδιας και των Γιώλικα Πουλοπούλου, Κατερίνα Τουκμενίδου, Βάλια Τσιριγώτη είναι εξαιρετικά, όπως και οι ερμηνεύτριες: Ιωάννα Ζέρβα, Μαίρη Λογοθέτη, Αρετή Μακρολειβαδίτη, Άννα Μαργαριτίδου, Μαρία Ελένη Παπατριανταφύλλου συναντώνται επί σκηνής για να μας μεταφέρουν νηφάλια τις μαρτυρίες των πέντε γυναικών παράλληλα με το οπτικοακουστικό υλικό για την Μαρίκα. Προσωπικά μου έλειψε εκείνο το στοιχείο που θα έδινε την θεατρικότητα στην παράσταση, όμως σίγουρα παρακολούθησα με ενδιαφέρον και συγκινήθηκα. 

Ταυτότητα παράστασης:

Σύλληψη ιδέας: Κατερίνα Αδαμάρα, Κείμενο: Κατερίνα Αδαμάρα, Γιώλικα Πουλοπούλου, Κατερίνα Τουκμενίδου, Βάλια Τσιριγώτη, Σκηνοθεσία: Κατερίνα Αδαμάρα, Γιώλικα Πουλοπούλου, Δραματουργία: Κατερίνα Τουκμενίδου, Σκηνικός χώρος & Κοστούμια: Ευγενία Γραμμένου, Σχεδιασμός φωτισμού: Ιωάννα Ζέρβα, Μουσική διδασκαλία & επιμέλεια: Στέλλα Γκρήγκοβιτς, Πρωτότυπη μουσική: Στέλλα Τέμπρελη, Σχεδιασμός video: Ευγενία Γραμμένου, Καλλιτεχνική/Επιστημονική συνεργάτις: Βάλια Τσιριγώτη, Βοηθός σκηνοθεσίας: Ιωάννα Μοσχούρη, Φωτογραφίες & teaser: Μάριος Παραδείσης, Σχεδιασμός αφίσας: Μάκης Γαλανής, Οργάνωση & εκτέλεση παραγωγής: Ηλιάνα Καλαδάμη, Βοηθός παραγωγής: Eιρήνη Γοζαδίνου, Παραγωγή: Tέχνες στο μίξερ - παραστατικές τέχνες, Επικοινωνία: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου | Art Ensemble

Επί σκηνής: Ιωάννα Ζέρβα, Μαίρη Λογοθέτη, Αρετή Μακρολειβαδίτη, Άννα Μαργαριτίδου, Μαρία Ελένη Παπατριανταφύλλου

Θέατρο ΕΛΕΡ - Ελένη Ερήμου: Φρυνίχου 10, Αθήνα 105 58, 21 1735 3928

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: 

Τετάρτη 08/05 με Κυριακή 12/05 στις 21.30 & Σάββατο 11/05 στις 19.00 (απογευματινή)

Σάββατο 18/05 και Κυριακή 19/00 στις 21.30 & Σάββατο 18/05 στις 19.00 (απογευματινή)

Παρασκευή 24/05 με Κυριακή 26/05 στις 21.30 

Παρασκευή 31/05 με Κυριακή 02/06 στις 21.30

Κατάλληλη άνω των 16 ετών

Τιμές εισιτηρίων:15€ (γενικής είσοδος), 12€ (Φοιτητικό - Άνω των 65 ετών-Κάρτα ανέργων-ΑΜΕΑ και Συνοδός- Ατέλειες Ανώτερων Δραματικών Σχολών, ΣΕΗ, Θεατρολογίας )

Ομαδικό εισιτήριο / 20 άτομα: 10€

Προπώληση: more.com 

Παράλληλα, θα εξελίσσονται θεατροπαιδαγωγικά εργαστήρια για άτομα άνω των 16 ετών: ΣΤΟΥΝΤΙΟ, Οικονόμου 3, 1 0683, Εξάρχεια, Αθήνα

Η συμμετοχή στα εργαστήρια είναι δωρεάν.

Θεατροπαιδαγωγοί: Ειρήνη Γοζαδίνου, Ιωάννα Μοσχούρη

Πληροφορίες / Δηλώσεις συμμετοχής: +30 698 1852886, +30 697 6001089

Ευχαριστούμε θερμά τη Λαμπρινή Καρακώστα για την παραχώρηση του τραγουδιού, Ακούγομαι; στο teaser από τον ομώνυμο δίσκο, 2019˙

Υπό την αιγίδα και σε χρηματοδότηση το Υπουργείο Πολιτισμού 2023-2024, για 15 παραστάσεις. 

*Η έρευνα και το πρωτογενές υλικό για την παράσταση ΜΑΡΙΚΕΣ #δενπροκειταιγιαδιασημεςπερσονες, προέκυψε από συνεντεύξεις γυναικών σε διαφορετικά μέρη της Ελλάδας, ως κομμάτι του εφηβικού θεατροπαιδαγωγικού προγράμματος “Μ.Α.Ρ.Ι.Κ.Α._Μίλα. Άκου. Ρώτα. Ιστόρησε. Κατανόησε. Άλλαξε” που υλοποιήθηκε από την Α.Μ.Κ.Ε. Τέχνες στο μίξερ υπό την αιγίδα και χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού 2022-2023.


Σχόλια χρηστών

Για να συμμετέχετε στην συζήτηση πρέπει να γίνετε μέλη. Λάβετε μέρος σε κάποια συζήτηση κάνοντας roll-over στο αρχικό σχόλιο και πατήστε το κουμπί "Απάντηση". Για να εισάγετε ένα νέο σχόλιο χρησιμοποιήστε την φόρμα στο τέλος της λίστας.

Για να σχολιάσετε αυτό το άρθρο θα πρέπει να είστε εγγεγραμμένο μέλος